Jak już nie raz wspominaliśmy na tym blogu, pakowanie do transportu wymaga pewnej dozy wyobraźni. Chodzi nie tylko o odpowiednie opakowanie i zabezpieczenie towaru przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale także o przewidzenie, co może stać się z nim podczas transportu. Nawet najlepiej zapakowany towar jest narażony na uszkodzenia mogące nastąpić w wyniku procesu logistycznego. Istnieje szereg czynników, na które przestajemy mieć wpływ, gdy przekazujemy go spedytorowi. Należą do nich zmiany temperatury, a także przechyły i wstrząsy wynikające na przykład z nieodpowiedniego traktowania przesyłki. To właśnie ich ryzyko mają zminimalizować czujniki w transporcie.
Po co stosuje się czujniki w transporcie?
Wiele towarów pakowanych do transportu ma swoje specyficzne wymagania. Dla zaawansowanych urządzeń elektronicznych, aparatury medycznej czy ekranów plazmowych istotne jest na przykład zachowanie odpowiedniej temperatury. Mogą im też zaszkodzić silniejsze wstrząsy. Inne z kolei, jak maszyny przemysłowe, lodówki, niektóre meble czy dzieła sztuki, muszą być transportowane wyłącznie w pozycji pionowej. Wszelkie przechyły mogą być tu przyczyną ich uszkodzenia czy nawet zniszczenia. Czujniki w transporcie oczywiście nie zabezpieczą ich przed tym, ale pozwalają monitorować, jak nasz towar traktuje spedytor.
Ich zadaniem jest przede wszystkim dostarczenie ewentualnego dowodu, na jakim etapie procesu logistycznego powstał problem oraz zidentyfikowanie odpowiedzialnej za niego firmy czy osoby. W razie uszkodzenia towaru, daje nam to podstawy do ubiegania się o odszkodowanie. Jednak czujniki w transporcie działają również prewencyjnie. Sygnalizując, że coś dzieje się z towarem, umożliwiają spedytorowi natychmiastowe przywrócenie odpowiednich warunków. Ponadto skłaniają osoby mające kontakt z przesyłką do większej staranności i ostrożności w jej obsłudze, na przykład podczas załadunku i rozładunku, magazynowania czy przemieszczania. Szacuje się, że dzięki systemom kontroli warunków transportu można zredukować ryzyko uszkodzeń towaru nawet o połowę.
Jak działa system kontroli warunków transportu?
System kontroli warunków transportu oparty jest na trzech kluczowych wskaźnikach, które mogą mieć istotny wpływ na stan transportowanego towaru. Są to wskaźniki temperatury, wstrząsu i przechyłu. Mogą mieć one różną formę, od powszechnie stosowanych etykiet aż do zaawansowanych systemów elektronicznych. Dobiera się je do potrzeb transportowanego towaru i instaluje już na etapie pakowania w taki sposób, aby można było przez cały czas monitorować warunki, w jakich towar jest przewożony.
Aby system kontroli warunków transportu działał sprawnie, ważne są nie tylko czujniki zamontowane w danym transporcie. Stosuje się również szereg oznaczeń umieszczanych w postaci naklejek czy stempli na skrzyniach i kontenerach. Wskazują one osobom zaangażowanym w obsługę przesyłki bezpieczny sposób postępowania z towarem. Przydatna bywa również, podpisywana na kolejnych etapach transportu i składowania, karta przebiegu trasy produktu. Umożliwia to szybkie reagowanie na zaistniałe problemy oraz usprawnia ewentualne procesy reklamacyjne.
Czujniki w transporcie: wskaźniki temperatury
W zależności od tego, jak wrażliwy na zmiany klimatu jest transportowany towar, stosuje się do jego monitorowania różne wskaźniki temperatury. Najprostsze to jednorazowe etykiety w postaci naklejek umieszczanych na opakowaniu towaru. Działają one na zasadzie zmiany koloru pod wpływem przekroczenia granicznych warunków temperatury. Dostępne są ich różne rodzaje o różnej czułości i zakresach. Można za ich pomocą badać zarówno krótkotrwałe jak i długotrwałe przekroczenia zdefiniowanej temperatury. Najprostsze nieodwracalnie zmieniają kolor pod wpływem zaistnienia nieodpowiednej temperatury na przykład przez pół godziny. Inne wracają do stanu wyjściowego, gdy temperatura nie była zachwiana dłużej niż kilka minut. Dobiera się je do specyfiki danego towaru. Jest to dość powszechnie używana i sprawna metoda, działająca z dokładnością do 1 stopnia.
W przypadku produktów, dla których temperatura transportu ma kluczowe znaczenie (np. żywność) stosuje się zaawansowane systemy elektroniczne. Monitorują one i dokumentują temperaturę transportu na każdy jego etapie oraz umożliwiają jej kontrolę na kilku poziomach. Alerty przekazywane są zarówno do kabiny kierowcy, jak i zdalnie do osób nadających towar czy też odpowiedzialnych za stan jego dostawy. Systemy takie posiadają własne źródło zasilania. Mogą działać w sposób ciągły lub w określonych interwałach. Pozwalają na automatyczne generowanie, przesyłanie, a nawet drukowanie raportów.
Czujniki w transporcie: wskaźnik wstrząsu i wskaźnik przechyłu
Wskaźnik wstrząsu i wskaźnik przechyłu to bardzo istotne czujniki w transporcie. Jak wiadomo, niektóre towary mogą być transportowane wyłącznie w jednym określonym ustawieniu. Należą do nich zarówno produkty niewielkich (z punktu widzenia pakowania przemysłowego) gabarytów, jak lodówki, niektóre meble (szafy, kredensy, witryny) czy dzieła sztuki (np. rzeźby). Wymagania takie mają jednak często również produkty wielkogabarytowe, na przykład maszyny przemysłowe.
Również w tym przypadku możemy zastosować wskaźniki w postaci jednorazowych naklejanych etykiet lub bardziej zaawansowane czujniki wielokrotnego użytku. Te pierwsze działają na podobnej zasadzie co wskaźniki temperatury. Nieodwracalnie zmieniają kolor pod wpływem przekroczenia określonej granicy wstrząsu czy kąta przechyłu. Te do monitorowania przechyłów działają w jednej płaszczyźnie, o czym trzeba pamiętać podczas oznaczania ładunku. Aby należycie monitorować towar, należy umieścić dwie etykiety – pionowo i poziomo.
Mamy również do dyspozycji bardziej zaawansowane systemy wielokrotnego użytku. Mogą one monitorować wstrząsy oraz przechyły przez cały czas trwania transportu. Zbierają dane o tym, ile razy podczas trasy produktu zostały przekroczone warunki graniczne. Potrafią również dostarczyć informacji, jaki konkretnie kąt przechyłu został przekroczony oraz czy towar nie był postawiony na boku lub wręcz do góry nogami. Rodzaj czujnika dobiera się do specyfiki towaru i oczekiwań klienta.
